فوبیای خاص | فوبی خاص | اختلال ترس های خاص

احتمالا برای اکثر ما پیش آمده که در مواجهه با موقعیت های مختلف مثل لحظه بلند شدن هواپیما یا مثلا موقع زدن آمپول یا مواجه شدن با حیواناتی نظیر سوسک یا عنکبوت، دلهره را تجربه کرده باشیم. اما برای برخی از افراد این دلهره بسیار شدید تر بوده به طوری که فعالانه سعی می کنند از حضور در چنین شرایطی اجتناب کنند و هنگام قرار گیری در معرض آن محرک ها احساس اضطراب بیش از حدی را تجربه می کنند که احتمالا بیانگر "فوبیا" است. در ادامه به توضیح دقیقفوبیا علایم و نشانه های آن و راه کار های درمانی می پردازیم.

برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان فوبیا و اختلال ترس های خاص می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید. 

 

فوبیا های خاص چیست ؟

فوبیای خاص (specific phobias) بر اساس راهنمای تشخیصی آماری بیماری های روانی (DSM-5) یعنی ترس های افراطی، غیر منطقی و مداوم نسبت به یک شی یا وضعیت خاص. محرک های فوبیا زا معمولا ترس بسیار شدیدی ایجاد می کنند که با ماهیت محرک تناسبی ندارد و به همین دلیل، افراد فوبیک برای اجتناب از آن محرک ها استراتژی هایی را به کار می برند تا احتمال مواجه شدن با محرک را به حداقل برسانند. افراد فوبیک معمولا می دانند که ترس آن ها از یک موقعیت یا رویداد فوبیا زا بیش از اندازه و غیر منطقی است اما در این افراد مجموعه ای باور ها به وجود آمده که یک محرک خاص اضطراب زا است.

 

علائم فوبیای خاص

از جمله علائم فوبیای خاص می توان به موارد زیر اشاره داشت:

- فرد از یک شی یا موقعیت خاص به صورت افراطی مضطرب می شود.

-علایم جسمانی و روانی ترس (مانند بالا رفتن ضربان قلب و احساس دلهره شدید و ...) بلافاصله بعد از مواجه شدن با محرک اضطراب زا ایجاد می شود.

- فرد تمام تلاش خود را می کند تا از این موقعیت اجتناب کند.

-این علایم بیشتر از 6 ماه در فرد ادامه دارند و در عملکرد وی در زندگی اجتماعی و روابط بین فردی و شغلی تاثیر منفی می گذارد.

افرادی که به فوبیا دچار هستند، همه به یک شکل به آن پاسخ نمی دهند. بعضی از آن ها ممکن است احساس آزارندگی کمی حس کنند و ترجیح دهند در معرض محرک فوبیا زا نباشند. اما برای بعضی دیگر ممکن است این واکنش به حدی شدید باشد که به طور جدی زندگی فرد را مختل کند.

انواع فوبیا خاص

 به طور کلی فوبیا های خاص به پنج طبقه عمده تقسیم میشوند:

 1) فوبیای حیوانات (گربه، سوسک، عنکبوت و...)

 2) فوبیای محیط های طبیعی( طوفان، ارتفاعات و...)

3) فوبیای خون، جراحت و تزریق

4) فوبیای اعمال و فرایند ها ( رانندگی، پرواز، بودن در آسانسور و سایر مکان های بسته و...)

5) سایر فوبی ها مانند ترس از دلقک، ترس از بیمار شدن، خفگی و ...

علل فوبیا های خاص

بعضی از عوامل مانند ژنتیک، تجربه های ترسناک داشتن و سپس شرطی شدن، یادگیری مشاهده ای، حس چندش آور بودن آن محرک، اضطراب ناشی از سرکوبی تکانه ها در ایجاد فوبیا نقش دارند.

درمان فوبیا های خاص

افرادی که به فوبیا دچار هستند دارای باور های غلطی در مورد محرک های فوبیا زا هستند و این محرک ها را به اشتباه بسیار خطرناک تر از چیزی که واقعا هست می پندارند.

یکی از موثر ترین درمان ها به چالش کشیدن این باور ها از طریق "شناخت درمانی" است. اگر به چالش کشیدن باور های اشتباه عملا و به طور واقعی نیز اتفاق بیفتد میزان تاثیر این نوع درمان بسیار بالا خواهد رفت. علاوه بر آن، درمان های دیگری که می تواند در درمان فوبیا موثر باشد " مواجه درمانی" و " حساسیت زدایی منظم" است.

در ابتدا باید لیستی تهیه شود از سلسله مراتبی که فرد به تدریج از کمترین مقدار تا بیشترین مقدارِ اضطراب را تجربه می کند.

در حساسیت زدایی منظم آموزش های آرمیدگی به فرد داده می شود و پس از یادگیری آرمیدگی این سلسله مراتب به فرد ارایه می شود ( ممکن است واقعی باشد و یا فقط تصور شود). فرد باید بتواند که آرامش خود را در طول ارایه محرک ها حفظ کند. به این ترتیب آرامش جایگزین اضطراب شده و فوبیا از بین می رود.

در روش مواجهه درمانی سلسله مراتب به فرد ارائه می شود اما فرد همچنان در هر مرحله اضطراب دارد. روش کار به این ترتیب است که فرد انقدر در معرض محرک هایی که برایش کمترین اضطراب را ایجاد می کند بماند تا اضطرابش عادی شود و کم کم از بین برود و سپس وارد مرحله بعدی شود.

یکی دیگر از راه کار های درمانی "یادگیری مشاهده ای" است که فرد در آن با مشاهده یک الگو که در معرض محرک فوبیا زا قرار گرفته سعی می کند بر اضطراب خود غلبه کند؛ با تکیه بر این مساله که عملا مشاهده می کند که برای الگو هیچ اتفاقی نمی افتد و دلیلی برای ترس و اضطراب وجود ندارد. در مواردی که فوبیا بسیار شدید باشد و زندگی فرد را به طور جدی مختل کرده باشد، می توان از دارو درمانی (داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی) استفاده کرد.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان فوبیا و اختلال ترس های خاص می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید. 

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی،مشاوره اختلالات جنسی، مشاوره خود ارضایی در مردان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زناشویی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران بارداری، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره ترک اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره یادگیری کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره بازی کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره تربیت کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره نوجوان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره افسردگی، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره جوان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره خانواده تلفنی، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره طلاق، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره خیانت، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره کنترل استرس و مشاوره کاهش اضطراب و .... ارائه می دهد. تبادل نظر هنر زندگی را حتما ببینید.

 

  

   

منبع:فوبیای خاص | فوبی خاص | اختلال ترس های خاص