ترس از پرواز یا آروفوبیا یعنی ترس شدید و افراطی از پرواز کردن با هواپیما، هلیکوپتر و هر وسیله ی پروازی می باشد. افرادی که فوبیای پرواز دارند حتی با تصور پرواز، علائم اضطراب را بروز می دهند. ترس از پرواز می تواند با دیگر انواع فوبیا مثل کلاستروفوبیا (ترس از مکان های بسته) و آکروفوبیا(ترس از ارتفاع) همراه باشد. در ادامه مقاله به توضیح علائم و نشانه های فوبیای پرواز، علت ایجاد آن و راهکار های درمانی می پردازیم. همچنین برای اطلاع از دیگر انواع فوبیا کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه فوبیای پرواز یا ترس از پرواز می توانید با مشاوارن مرکز مشاوره روانشناسی مرکز مشاوره حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید.
.
فوبیای پرواز | ترس از پرواز
به طور کلی فوبیا یعنی ترس های افراطی، غیر منطقی و مداوم نسبت به یک شی یا وضعیت خاص. افرادی که فوبیای پرواز دارند از سوار شدن به هواپیما اجتناب می کنند و تحت هیچ شرایطی، حتی شرایط اضطراری نیز راضی به سفر کردن با هواپیما نمی شوند. حتی تصور پرواز کردن نیز برای این افراد اضطراب زا است و علائم ترس مانند بالا رفتن ضربان قلب، مشکل در تنفس، تعریق شدید و... ایجاد می شود. این افراد حس می کنند که هیچ کنترلی بر شرایط ندارند و اصطلاحاً دستشان به هیچ جا بند نیست. این مسأله سبب افزایش حس ترس و اضطراب می شود. ترس از پرواز سه بعد دارد:
1) شناختی : یعنی تفکراتی که فرد در مورد پرواز کردن دارد مانند سقوط کردن، کمبود اکسیژن، عدم اعتماد به کادر پرواز و... .
2) احساسات : حس ترس و اضطراب شدید و گاهاً غیر قابل کنترل.
3) علائم جسمانی : مانند بالا رفتن ضربان قلب، تعریق شدید، مشکل در تنفس، لرزش دست و پا و... .
علائم فوبیای پرواز یا ترس از پرواز
علائم فوبیای پرواز در افرادی که به آن مبتلا هستند متفاوت است. در موارد خفیف ممکن است فقط لحظه بلند شدن هواپیما و یا پرواز های طولانی مدت اضطراب آور باشد، اما در موارد شدیدتر حتی تصور پرواز کردن نیز برای این افراد اضطراب آور است. اصلی ترین علائم اضطراب پرواز عبارت است از:
- اضطراب افراطی در هنگام پرواز.
- ایجاد علائم جسمانی و روانی ترس ( مانند بالا رفتن ضربان قلب و احساس دلهره شدید و ...) بلافاصله بعد از بودن در وسیله نقلیه هوایی.
- تلاش بسیار زیاد برای عدم پرواز.
- این علائم بیشتر از 6 ماه در فرد ادامه دارند و بر عملکرد وی در زندگی اجتماعی و روابط بین فردی و شغلی تاثیر منفی می گذارد.
- فرد ممکن است خیلی از فرصت ها را به دلیل این فوبیا از دست بدهد. به عنوان مثال فرصت های ارتقای شغلی به دلیل نرفتن به مأموریت را از دست بدهید و یا از رفتن به تعطیلات رویایی خود منصرف شوید .
علل فوبیای پرواز یا ترس از پرواز
مهم ترین علل فوبیای پرواز یا ترس از پرواز عبارت است از:
- داشتن تجربیات ناگوار از پرواز توسط فرد و یا نزدیکان.
- علت های زیر بنایی. به عنوان مثال کودکی که برای دیدن والدین خود که از هم جدا شده اند به طور مرتب مجبور به پرواز با هواپیما است، ترس از پرواز نشانه یک تعارض زیر بنایی و مشکلات ارتباطی با والدین است.
- فوبیاهای دیگر مانند ترس از مکان های بسته (کلاستروفوبیا)، ترس از ارتفاع، فوبیای اجتماعی و ترس از تهوع داشتن و بیمار شدن می تواند دلیلی برای فوبیای پرواز باشد.
- یادگیری ترس از طریق مشاهده این فوبیا در اطرافیان مخصوصا والدین.
درمان فوبیا پرواز یا ترس از پرواز
برای درمان فوبیای پرواز یا ترس از پرواز می توان از راهکارهای درمانی زیر استفاده کرد :
1) شناخت درمانی
درمان شناختی یکی از موثر ترین راه کار های درمانی برای ترس از پرواز است. افراد مبتلا، پرواز و بودن در هواپیما را بسیار خطرناک تر از چیزی که هست می پندارند. این درمان طرز فکر افراد مبتلا را نسبت به پرواز تغییر میدهد.
2) حساسیت زدایی منظم
حساسیت زدایی منظم روش دیگری در درمان فوبیا است. این روش درمانی سه مرحله دارد:
الف) تهیه لیست از حالت ها و موقعیت هایی که در فرد اضطراب ایجاد میکند؛ به ترتیب از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می کند تا اضطراب آور ترین.
ب) یادگیری روش های آرمیدگی و ریلکسیشن
ج) تصور کردن سلسله مراتب لیست از محرکی که کمترین اضطراب را ایجاد می کند به ترتیب تا اضطراب آور ترین، در حالیکه فرد کاملا ریلکس است.
3)مواجهه درمانی
این روش درمانی شباهت زیادی با روش حساسیت زدایی منظم دارد. فرد در معرض سلسله مراتب قرار می گیرد با این تفاوت که فرد احساس اضطراب را در هر مرحله حفظ می کند تا به تدریج این اضطراب برای فرد عادی شود.
برای آن که روش های درمانی موثر واقع شود، فرد مبتلا باید نسبت به مسأله خود و عامل ایجاد کننده آن آگاهی پیدا کند. شرکت در جلسات درمانی با روانشناس و متعهد شدن به برنامه درمانی، باعث می شود فوبیا پرواز به راحتی درمان شود.
در موارد شدید تر، می توان ابتدا از یک دوره دارو درمانی (داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی) استفاده کرد و سپس بعد از کاهش علائم، روان درمانی را آغاز کرد.
نکات مهم در مورد فوبیا پرواز یا ترس از پرواز
- قبل از پرواز به مقصد خود و اتفاقات خوبی که در انتظار شماست فکر کنید مانند دیدن عزیزان و یا جاذبه های توریستی.
- صندلی خود را دور از پنجره انتخاب کنید. اگر این امکان وجود نداشت، پرده پنجره را ببندید و بیرون را نگاه نکنید. از پنجره به بیرون نگاه کردن می تواند بسیار اضطراب آور باشد.
- در طول سفر خود را با فیلم و موزیک و کتاب سرگرم کنید، تا بتوانید ذهن خود را از ترس منحرف کنید.
- در طول سفر لباس راحت بپوشید و از مصرف نوشیدنی های کافئین دار خودداری کنید.
- اگر هواپیما در چاله هوایی افتاد، نگران نشوید. همانطور که افتادن ماشین در دست انداز طبیعی است، این مسأله نیز طبیعی است.
برای دریافت مشاوره در زمینه فوبیای پرواز یا ترس از پرواز می توانید با مشاوارن مرکز مشاوره روانشناسی مرکز مشاوره حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید.