سندروم روده تحریک پذیر | نشانه ها، علل و درمان سندروم روده تحریک پذیر

سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری شایع گوارشی است که بیشتر در بین جوانان و زنان رایج است. سندروم روده تحریک پذیر باعث بهم ریختن عملکرد روده شده و خود را با ناراحتی های متعددی نشان می دهد. در اثر این اختلال، روده بزرگ تاثیر می پذیرد و نشانه ها و علائمی مانند گرفتگی و درد شکمی، التهاب، گاز و اسهال یا یبوست بروز پیدا می کند. سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری مزمن است که باید در طولانی مدت آن را کنترل کرد. مقابله با استرس اولین قدم برای درمان این بیماری تلقی می شود. در ادامه مقاله به نشانه ها، علل و درمان های موجود برای این بیماری پرداخته ایم.

 

 

برای دریافت مشاوره در زمینه راه های مقابله با استرس می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228  و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

این بیماری نوعی اختلال در عملکرد روده است که با دردهای طولانی مدت در شکم، بهم ریختن و تعدد اجابت مزاج و احساس ناراحتی روده ای مشخص می شود. دو علامت اصلی و غالب این بیماری اسهال و یبوست است. فقط تعداد کمی از افراد مبتلا به IBS علائم و نشانه های شدید دارند. برخی افراد می توانند علائم خود را با مدیریت رژیم غذایی، سبک زندگی و استرس کنترل کنند. اما علائم شدیدتر را می توان با دارو و مشاوره درمان کرد. این بیماری را باید جدی دانست چرا که باعث تغییر در بافت روده یا افزایش خطر ابتلا به سرطان می شود.

 

علائم سندروم روده تحریک پذیر

علائم اولیه بیماری روده تحریک پذیر درد یا ناراحتی شکمی ناشی از اسهال مکرر یا یبوست و تغییر عادت های روده است. علائم معمولا به صورت حملات ناگهانی تجربه می شود و در یک روز از بین می رود اما مزمن است و ممکن است با تعداد زیاد اتفاق بیفتد. همچنین احساس نفخ یا حرکت روده ای ممکن است اتفاق بیفتد.

احساس تخلیه ناقص یکی دیگر از نشانه های سندروم روده تحریک پذیر است. احساس ناخوشایندی که بعد از هر بار مدفوع، هنوز فرد احساس می کند کامل عمل دفع انجام نشده است. 

استرس و اضطراب در حالی که یکی از علل ایجاد IBS است، همزمان یکی از علائم این بیماری نیز می باشد. همچنین رفلاکس معده، خستگی مزمن، مخاط در مدفوع، سردرد و کمردرد برخی دیگر از علائم IBS است.

بیماران مبتلا به IBS ممکن است در دفعاتی علائم را بسیار شدید تر و در مواردی بسیار بهبود یافته تجربه کنند.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم به طور مداوم در عادات روده ای وجود داشت یا دچار تغییرات شدید شد، حتما به پزشک مراجعه کنید. این علائم ممکن است مشکل بزرگتری مثل سرطان روده بزرگ را نشان دهند. برخی از علائم و نشانه های جدی تر عبارت اند از:

• کاهش وزن
• اسهال در شب
• خونریزی از مقعد
• کمبود آهن
• استفراغ های نامعلوم و بی دلیل
• مشکل در بلعیدن غذا

 

علل بیماری (IBS)

علت اصلی بروز بیماری سندروم روده تحریک پذیر مشخص نیست، اما فاکتور هایی که نقش مهمی در ایجاد این بیماری بازی می کنند به شرح زیر است:

انقباض ماهیچه ای در روده: دیواره های روده با لایه های عضلانی که با دستگاه گوارش حرکت می کنند در ارتباط است. انقباض قوی تر و طولانی تر از حد طبیعی این عضلات، می تواند باعث ایجاد گاز، التهاب و اسهال شوند. انقباضات روده ای ضعیف نیز می تواند باعث کاهش سرعت هضم غذا و تشکیل مدفوع خشک و سفت شود.

سیستم عصبی: ناهنجاری های عصب های دستگاه گوارش شما ممکن است موجب بروز ناراحتی بیش از حد طبیعی هنگام خروج باد معده یا خروج مدفوع شود. در این بیماری سیگنال های هماهنگ کننده مغز با سیستم گوارش آسیب می بیند و می تواند عملکرد روده را مختل کند.

التهاب روده: برخی از افراد مبتلا به IBS تعداد بیشتری از سلول های سیستم ایمنی را در روده خود دارند و پاسخ سیستم ایمنی بدن با درد و اسهال همراه است.

عفونت شدید: IBS می تواند بعد از یک دوره شدید اسهال ایجاد شده توسط باکتری یا ویروس شروع شود. همچنین این بیماری ممکن است به علت رشد بیش از حد باکتری در روده ایجاد شود.

تغییرات باکتری های مثبت در روده: باکتری میکروفلورا یک نوع باکتری خوب است که در روده قرار دارد و نقش کلیدی در سلامت ایفا می کند. در افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر میزان باکتری میکروفلورا متفاوت از افراد سالم است.

 

عوامل تشدید کننده سندروم روده تحریک پذیر

علائم IBS می تواند به وسیله عوامل زیر تحریک و ایجاد شوند:

تغذیه: نقش حساسیت های غذایی در این بیماری به طور کامل تایید نشده است اما بسیاری از افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر با برخی از خوراکی ها دچار تشدید علائم می شوند. گندم، لبنیات، مرکبات، لوبیا، کلم و نوشیدنی های گاز دار برخی از خوراکی های تحریک کننده IBS است.

استرس: اکثر افراد مبتلا، در دوره های استرس زا، دچار افزایش شدید نشانه های می شوند و روند درمان را مختل می کنند.

هورمون ها: زنان دوبرابر بیشتر احتمال ابتلا به IBS را دارند که ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی باشد. بسیاری از زنان متوجه می شوند که در دوره های قاعدگی یا دوران یائسگی نشانه های آنها تشدید می شود. 

 

عوامل خطر

بسیاری از افراد علائم و نشانه های گاه به گاه IBS را دارند. اما در شرایطی احتمال ابتلا بیشتر است:

سن پایین: اکثر افراد مبتلا به IBS زیر 40 سال دارند.

زن بودن: به دلیل تغییرات هورمونی و متعاقبا تغییرات خلقی در زنان احتمال به هم ریختگی هورمون ها در بدن زنان بیشتر خواهد بود.

سابقه خانوادگی: ژن ها ممکن است در این بیماری نقش داشته باشند.

سلامت روانی: یک مشکل سلامت روانی مثل اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات روانی با IBS مرتبط است. سابقه سوء استفاده جنسی، جسمی یا احساسی نیز ممکن است عامل خطر باشد.

 

پیشگیری و درمان سندروم روده تحریک پذیر

پیدا کردن راه های درمان استرس ممکن است به جلوگیری یا کاهش علائم IBS کمک کند. برخی دیگر از روش های پیشگیری عبارت اند از:

مشاوره و رواندرمانی: یک روانشناس می تواند به شما در یادگیری و یا تغییر دادن واکنش شما به استرس کمک کند. مطالعات نشان داده اند که روان درمانی می تواند کاهش معنی دار و طولانی مدت علائم را تضمین کند.

بیوفیدبک: بیوفیدبک به شما کمک می کند بازخورد عملکردهای بدن خود را دریافت کنید. دریافت بازخورد به شما کمک می کند تا تاثیر تغییرات ظریف مانند آرامش عضلات خاص را به منظور کاهش نشانه ها بدانید و روی آنها تمرکز کنید.

تمرینات آرامش بخش پیشرفته: این تمرینات به شما کمک می کند که ماهیچه های خود را آرام کنید. با سفت کردن عضلات در پای خود، و با تمرکز کردن و از بین بردن تنش ها و کنترل ماهیچه های چشم و سر می توانید تاثیرات مثبتی را تجربه کنید.

تمرینات ذهن آگاهی: این روش کاهش استرس به شما کمک می کند که در لحظه ای که درگیر نگرانی یا حواس پرتی هستید، تمرکز خود را حفظ کرده و ذهن خود را کنترل کنید.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه راه های مقابله با استرس می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228  و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

منبع: سندروم روده تحریک پذیر | نشانه ها، علل و درمان سندروم روده تحریک پذیر