خشونت خانگی علیه زنان، کودکان و مردان | نحوه پیشگیری و مقابله با آن

خشونت خانگی مسئله ایست که منشاء بسیاری از آسیب های فردی و اجتماعی می باشد. شکایت از کتک زدن همسر، ندادن پول، اعتیاد همسر ، محدود کردن روابط و ... همه مصداق خشونت خانگی است. بسیاری از کسانی که قربانی خشونت هستند از آن اطلاع ندارند یا به دلیل ملاحظات خانوادگی و اجتماعی در مقابل آن سکوت می کنند. خشونت خانگیبه ترتیب علیه کودکان، زنان و مردان دارای فراوانی بیشتری است و هر کدام به شکلی از این مسئله آسیب می بینند. در این مقاله سعی شده تا علاوه بر معرفی انواع خشونت خانگی، در مورد علل، نحوه پیشگیری و حل آن بررسی گردد.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه خشونت خانگی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

 

خشونت خانگی چیست؟

خشونت خانگی یک رفتار خشونت آمیز، تخریب گر و دیکتاتوری توسط یک عضو خانواده نسبت به عضو یا اعضای دیگر خانواده است. هدف اصلی خشونت خانگی، کودکان خردسال و سپس زنان هستند. طبق تحقیقات، امروزه خشونت علیه مردان نیز گسترش پیدا کرده و از هر 2 زن قربانی خشونت خانگی، یک مرد قربانی خشونت خانگی قرار می گیرند. رفتار های خوشنت آمیز اکثرا در مردان دیده می شود که در اغلب اوقات ریشه در گذشته و سبک تربیتی آنان دارد. در صورت نادیده گرفته شدن خشونت خانگی همسر این رفتار به نسل های بعد نیز منتقل می گردد.

بزرگترین اشتباه در مورد خشونت خانگی سکونت فرد قربانی است؛ که در اکثر اوغات فرد قربانی به دلیل حجب و حیا و جلوگیری از آبرو ریزی در مقابل خشونت همسرش سکوت می کند. اما نکته اصلی که باید در مورد خشونت خانگی بدانید این است که سلامت روانی اعضای خانواده مهمترین مسئله می باشد که در رشد و تربیت کودک نیز بسیار تاثیر گذار است. فراموش نکنید همیشه راهی برای بهبود اوضاع و تغییر وجود دارد. 

 

انواع خشونت خانگی

خشونت خانگی به دلیل در دست گرفتن قدرت در خانه به یک فرد به وجود می آید. این قدرت ممکن است توسط خود قربانی، جامعه، اعضای خانواده و ... به او داده شود. خشونت خانگی علاوه بر بعد فیزیکی شامل مواردی مانند خشونت جنسی، اقتصادی، روانی، عاطفی نیز می شود.

خشونت فیزیکی

شاید خطرناک ترین نوع خشونت خانگی، ضرب و شتم مهاجم باشد. اعمالی مثل مشت زدن، لگد زدن، گاز گرفتن، تکان های شدید، هل دادن، خفه کردن، زخم کردن، غرق کردن، کشیدن مو، سوزاندن و حتی تهدید به حمله فیزیکی از جمله این خشونت هاست.

قطع کردن نیاز های فیزیکی مثل تغذیه، بهداشت، کمک به درمان جراحت یا بیماری و زندانی کردن نیز جزو خشونت های فیزیکی است.

پرتاب اشیا، شکستن و آسیب زدن به وسایل خانه و حتی آسیب زدن به حیوانات خانگی نیز از این جمله است.

در این مورد لازم است که اقدامات فوری از طریق مراکز و منابع حمایتی انجام شود تا از آسیب های جدی پیشگیری شود.

خشونت جنسی

سو استفاده های جنسی به هر نحوی جزء این دسته قرار می گیرد. شایع ترین آن انجام رابطه جنسی به زور یا انجام اقدامات جنسی آسیب زا و نا معمول است. اصرار به رابطه مقعدی یا دهانی، اجبار در مصرف الکل یا مواد مخدر برای انجام رابطه به هر نحو، تحقیر و یا تمسخر بدن یا اعضای جنسی، زیر سوال بردن توانایی انجام رابطه توسط طرف مقابل و اجبار به بارداری نیز از این دسته است.

این مورد از خشونت خانگی، علیه مردان نیز وجود دارد اما به دلیل احساس سر افکندگی یا احساس شکست، معمولا در مورد این موارد صحبتی نمی کنند.

خشونت روانی

بیشترین و بدترین نوع خشونت روانی این مورد است. توهین، تهدید، فحاشی، ترساندن، تحقیر، شک، انتقاد بی رحمانه، تخریب شخصیت، شستشوی مغزی، نادیده گرفتن، تخریب عزت نفس، مجبور کردن به مصرف الکل یا مواد و ...

این نوع خشونت رایج ترین نوع خشونت خانگی است. قربانی در این مورد معمولا سکوت کرده و فشار زیاد متحمل می شود. به همین دلیل فرد در معرض ابتلا به افسردگی، علائم افسردگی، سوء مصرف مواد یا حتی خودکشی می باشد.

خشونت عاطفی

تفاوت خشونت عاطفی با خشونت روانی این است که فرد معمولا با انجام ندادن کاری به فرد دیگر آسیب می زند. عدم توجه، عدم انجام رابطه جنسی، دوری عاطفی و روانی و اهمیت ندادن به نیاز های عاطفی فرد مقابل، جنبه های خشونت عاطفی محسوب می شود.

خشونت اقتصادی

این مورد شامل محروم کردن قربانی از نیاز های مادی یا استقلال مالی اوست. سوء استفاده های مالی از طریق دستکاری منابع مالی قربانی نیز از این دسته است. کنترل درآمد های فرد، محدودیت اجازه دسترسی به پول و بودجه خانواده، جلوگیری از اشتغال زن و استقلال مالی، تحت کنترل گرفتن جواهرات یا پس انداز ها می تواند در این دسته جا بگیرد. همچنین فروختن لوازم منزل یا مصرف کردن موارد ضروری خانواده برای تهیه لوازم غیر ضروری مثل الکل، مواد مخدر یا تجهیزات تجملی می تواند از این دسته باشد.

خشونت اجتماعی و محدود کردن

این نوع خشونت معمولا با کنترل رفتار های قربانی صورت می گیرد و معمولا همراه با سایر انواع خشونت های خانگی به اتفاق می افتد. محدودیت در خروج از منزل، ارتباط با اعضای خانواده و دوستان، تنظیم و کنترل رفت و آمد ها و همچنین کنترل فکر و احساس او نیز می تواند شامل این دسته از خشونت ها باشد. زیر سوال بردن علایق یا افراد مورد علاقه و اعتقادات نیز جزء خشونت های اجتماعی است.

معمولا فرد مهاجم این موارد را برای ثابت کردن علاقه شما به خودش از شما درخواست می کند. یعنی می گوید تو اگر مرا دوست داشتی این کار ها را می کردی یا نمی کردی.

این رفتار معمولا به انزوا منتهی می شود و احساسات ناخوشایندی به فرد قربانی منتقل می کند که ممکن است عواقب روحی و جسمی شدیدی داشته باشد.

نکته مهمی که در مبحث خشونت خانگی باید مورد توجه قرار بگیرد، همپوشانی انواع خشونت خانگی با هم است. اما مسئله اصلی چگونگی برخورد با آن می باشد.

با خشونت خانگی چه کنیم؟

کسانی که در معرض خشونت خانگی قرار می گیرند معمولا از آن صحبتی نمی کنند. با این فکر که نمی خواهد اوضاع از این بدتر شود. زنان به دلیل ترس از پیامد های طلاق بر زنان، معمولا به سمت شکایت کردن یا در خواست حمایت نمی روند. 

به دلیل اینکه خشونت خانگی فقط خشونت فیزیکی تلقی می شود و از طریق پزشک قانونی قابل تایید است؛ برای حل انواع دیگر خشونت معمولا تدبیری اندیشیده نمی شود و اثبات آن دشوار است. اما در نهایت مسئله ترس از آبرو، ترس از فروپاشی زندگی، ترس از طلاق و ترس از آینده فرزندان طلاق اصلی ترین دلایلی است که افراد در مقابل خشونت خانگی سکوت می کنند و سعی در کنار آمدن با آن دارند. باید بدانید که برای درمان خشونت خانگی بهترین راه استفاده از جلسات مشاوره روانشناسی و مشاوره گرفتن از یک فرد متخصص در زمینه مشاوره خانواده است.

پیشگیری از بروز خشونت خانگی

راه های مختلفی برای پیشگیری از خشونتت خانگی وجود دارد. باید بدانید که فرد مهاجم به دلیل عدم آگاهی از مهارت زندگی، عدم توانایی در روابط زناشویی، اعتیاد، فشارهای زندگی و اقتصادی، عدم توانایی تربیت فرزند و اختلالات روانی  دست به اعمال خشونت می زند و با استفاده از جلسات مشاوره روانشناسی و روان درمانی قابل درمان است.

بهترین راه برای اینکه از خشونت خانگی جلوگیری کنید این است که در ابتدا از انجام کارهایی که سبب شکایت و تحریک فرد مهاجم می شود؛ جدا خودداری نمایید. از حقوق خود دفاع کنید و در مقابل خشونت وی سکوت نکنید. چرا سکوت در مقابل تهاجم تنها سبب بدتر شدن شرایط می گردد. حتما از یک فرد متخصص در زمینه مشاوره خانواده و روابط زناشویی مشاوره بگیرید. 

خشونت خانگی در جلسات مشاوره

در بسیاری از جلسات مشاوره با سوالاتی روبرو می شویم که فرد نمی داند آیا مورد خشونت خانگی قرار گرفته است یا نه ؟ در ادامه سوالات پر تکراری که در جلسات مشاوره با آنها روبرو می شویم را آورده ایم.

- در یکی از جلسات با خانمی مواجه بودیم که از پرخاشگری همسرش شاکی بود. او همواره تحت پرخاشگری همسرش قرار داشت؛ در حالی که هیچ آثاری از کبودی و جراهت بر روی بدن او مشخص نبود. آیا این مورد خشونت خانگی محسوب می شود؟

پاسخ: یکی از مهم ترین جنبه های خشونت خانگی، خشونت روحی و روانی است. در این نوع خشونت، هیچ برخورد فیزیکی اتفاق نمی افتد اما شوهر این خانم، به طور مرتب با توهین، تحقیر، فحاشی و تهدید کردن، امنیت روانی همسرش را به خطر انداخته و او را در شرایط روانی نامناسبی قرار داده. اهمیت شرایط روحی مناسب در زندگی زناشویی بر هیچکس پوشیده نیست و اگر یکی از طرفین، به روان همسرش آسیب وارد کند جبران آن ممکن است به مراتب دشوار تر از آسیب فیزیکی باشد.

- در برخی از موارد با مردانی مواجه بودیم که پرخاشگری نمی کردند ولی با حرف های خود سوهان روح همسرشان هستند. آیا این مورد جزو خشونت خانگی محسوب می شود؟

این مورد هم مثل مورد بالا، جزء پرخاشگری های روانی محسوب می شود. غر زدن، انتقاد کردن های بی مورد، نارضایتی از زمین و زمان و زیر سوال بردن خدمات همسر در زندگی، می تواند باعث به هم ریختن وضعیت آرامش هر دو نفر در زندگی مشترک شود و این مسئله همانطور که گفته شد، مهم ترین جنبه خشونت خانگی است.

- بی توجهی، بی عاطفگی  یا سکوت از سمت هر یک از زوجین در بسیاری از جلسات مشاوره دیده می شود. آیا این مسئله می تواند خشونت خانگی باشد؟

یکی از انواع خشونت خانگی، خشونت عاطفی است. در این مورد زن یا شوهر، از نظر احساسی و عاطفی نیاز های همسرش را برطرف نمی کند و این مسئله می تواند در صورت عدم درمان به طلاق عاطفی منجر شود. یکی از اهداف ازدواج، ارضای نیاز های روانی مثل ابراز علاقه و عشق، امنیت روانی، توجه و پذیرش نا مشروط یک همدم است. هرکدام از این ها توسط یکی از طرفین نادیده گرفته شود، خشونت خانگی از نوع عاطفی رخ داده است و می تواند بنیان های زندگی را متزلزل کند.

- بسیاری از زنان از اینکه همسرشان آن ها را محدود کرده و روابط آن ها را کنترل می کنند ناراحت اند. این چه نوع رفتاری است و آیا خشونت خانگی محسوب می شود؟

خشونت اجتماعی، یکی دیگر از انواع خشونت خانگی است که در آن مرد یا زن، روابط و ارتباطات همسرش را محدود می کند و در مواردی در را به روی او می بندد. یکی از طرفین ممکن است جلوی ارتباط همسرش با خانواده و دوستانش را بگیرد و از این طریق پایه خیلی از مشکلات زندگی را شکل دهد. انسان فردی اجتماعی است و بدون ارتباط با دیگران کم کم دچار افسردگی و انزوا شده و در زندگی زناشویی به بحران های جدیدی دچار شوند. شک و بی اعتمادی بی دلیل به همسر نیز یکی از این انواع خشونت خانگی است که لازم است آگاهی در مورد این مسائل توسط متخصص به طرفین آموزش داده شود.

- رنی می گوید که همسرش کنترل مالی او را بر عهده گرفته و از نظر مالی به خود وابسته کرده است و نیاز های او را براورده نمی کند. آیا همسر اون خسیس است یا این مسئله جزو خشونت خانگی محسوب می شود؟

این زن خود حقوق بگیر است اما کنترل منابع مالی او در دست همسرش است و برای دادن پول به او غفلت می کند و این کم کم باعث آسیب دیدن زن می شود و لازم است در مورد این مسائل خیلی جدی پیش از ازدواج صحبت شود. در مواردی که زن خانه دار است، مرد در دادن نفقه و خرجی زن خساست و سستی به خرج می دهد و زن بدون داشتن هیچ منبع مالی، امکان هرگونه استقلال از او سلب می شود. خشونت اقتصادی یکی از انواع خشونت خانگی است که می تواند پیش زمینه ایجاد بسیاری از درگیری ها و خشونت های خانگی دیگر شود.

- تا کی باید در مقابل خشونت خانگی مقاومت کنیم و اصرار به ماندن در رابطه داشته باشیم؟ آیا تغییر امکان پذیر است؟

تمام انسان ها توانایی تغییر دارند اما مهم ترین راه این است که از ابتدا وارد رابطه مشکل دار نشویم. اما اگر در طول زندگی به یکی از انواع خشونت خانگی برخورد کردیم، تا چه اندازه باید در زندگی بمانیم. در مورد خشونت جسمی و فیزیکی تکلیف مشخص است و اگر یکی از زوجین، نسبت به همسرش خشونت فیزیکی اعمال کند باید این مسئله توسط فرد جدی گرفته شود و برای گرفتن حق خود اقدام نماید. در مورد بقیه انواع خشونت ها باید بدانیم کسی که سالها با یک شخصیت زندگی کرده، یک ماهه نمی تواند تغییر کند و باید طی یک روند کاملا تخصصی این مسئله درمان شود.

در نهایت همیشه تحمل و صبر بهترین گزینه نیست و ممکن است تغییری اتفاق نیافتد. در این صورت فرد باید آرامش و سلامت روانی و جسمی خود را در اولویت قرار داده و تصمیمات دیگری بگیرد. استفاه از جلسات مشاوره روانشناسی و مشاوره گرفتن از یک فرد متخصص در این زمینه بهترین راه حل برای درمان و پیشگری از خشونت خانگی می باشد.

 

برای دریافت مشاوره در زمینه خشونت خانگی می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی

 

  مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک،  مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی

منبع : خشونت خانگی علیه زنان، کودکان و مردان | نحوه پیشگیری و مقابله با آن