اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی چیست؟ اختلالات شخصیت، اختلالاتی شایع هستند که حدود نصف بیماران روان پزشکی، مبتلا به این اختلالات تشخیص داده می شوند. درماندگی و مشکلات ناشی از اختلالات شخصیت، در تمام عمر ادامه دارد و انواع این اختلالات صرف نظر از خفیف یا شدید بودن آن ها، تمام جنبه های زندگی و روابط بین فردی را تحت تأثیر خود قرار می دهد.یکی از این اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت دوری گزین است. در این مقاله قصد داریم تعریف، تشخیص و درمان اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی را توضیح دهیم.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی و درمان آن می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید.
ویژگی ها شخصیتی افراد دوری گزین
شخصیت دوری گزین با ویژگی های مانند فرار همیشگی از جمع، احساس حقارت و حساسیت بیش ازحد به نظرات منفی و انتقادات دیگران شناخته می شود. این افراد از انتقاد و عدم پذیرش می ترسند و همیشه فکر می کنند که دیگران می خواهند از آن ها ایراد بگیرند و تحقیرشان کنند.
افراد دوری گزین خجالتی بوده و از ترس مسخره شدن یا خجالت کشیدن درباره خود هیچ حرفی نمی زنند و اطلاعات و نظریه های مبهم را به شیوه منفی تفسیر می کنند. فقدان اعتماد به نفس ، عدم اطمینان و دست کم گرفتن خود و نداشتن عزت نفس از دیگر ویژگی ها این افراد است. چنین شخصی در اجتماع ممکن است از صحبت کردن در جمع به خاطر تپق زدن ،خجالت ،لکنت زبان یا دست پاچه شدن بترسد. این افراد همواره نگران اینند که از جانب دیگران طرد شوند و همین ترس باعث کناره گیری آن ها از جمع و جامعه میشود. این افراد معمولا مشاغلی حاشیه‌ای را انتخاب کرده ، سالهای سال بدون پیشرفت و موفقیت بکار خود ادامه می‌دهند. مبتلایان به اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین از مدرسه، کار و همه فعالیت های اجتماعی اجتناب می کنند و حتی نمی توانند با کسی دوست صمیمی شوند.
بیماران مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی زمانی روابط اجتماعی با کسی برقرار میکنند که تضمین قوی از بابت پذیرش بدون انتقاد به آنها داده شود. ترس از جمله ویژگی هایی است که در این بیماران بسیار مشخص است.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین در یک دور باطل گیر می افتند :ازآنجاکه مشغله ذهنی و نگرانی دائمی آن ها طرد شدن و تحویل گرفته نشدن است، به طور دائم گوش به زنگ علائم تحقیر و تمسخر از سوی دیگران هستند.
از ویژگی ها مشخص این افراد اینست که :
-دارای سرشت ترسویی هستند و نسبت یه پیش آمد ها آینده و ترک شدن از جانب دیگران نگرانند.
-افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی نه خجالتی هستند و نه غیر اجتماعی و علاقه شدیدی به ارتباط برقرار کردن با دیگران دارند اما به حمایت قوی و ضمانت بی چون و چرا برای پذیرفته شدن بدون انتقاد نیاز دارند.
-حساسیت نسبت به طرد شدن از طرف دیگران هسته اصلی این اختلال و کمرویی ویژگی عمده شخصیت این افراد است.
تشخیص اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی
از جمله ملاک های تشخیصی شخصیت دوری گزین یا اجتنابی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
-دوری کردن از فعالیت ها حرفه ای شامل تعاملات بین فردی خاص به خاطر ترسی که از طرد شدن دارند
-تمایلی به برقراری با افراد ندارند مگر تعدادی افراد خاص
-سعی میکنند ارتباطات صمیمی برقرار نکنند چون از مسخره شدن یا شرمنده شدن میترسند.
-هراس شدید از طرد شدن و انتقاد در موقعیت های اجتماعی
-فکر میکنند در نظر دیگران فردی نالایق و بی عرضه هستند.
-اهل ریسک پذیری نیستند و از هر موقعیت جدیدی در زندگی دوری میکنند زیرا در غیر این صورت بسیار آشفته میشوند.
-از بودن در محیط های جدید فراری اند زیرا خود را فردی بی کفایت تصور میکنند.
-توانایی تصمیم گیری شخصی و به تنهایی را ندارد زیرا از خجالت زده شدن میترسد.
رفتار اجتنابی ممکن است هم بچه ها و هم در جوانی دیده شود ولی تشخیص اختلال شخصیت دوری گزین در دوران کودکی امکان پذیر نیست چرا که خجالت ،ترس یا حساس بودن نسبت به انتقاد اغلب بخشی از دوران کودکی و جوانی است .
اختلالات مرتبط با اختلال شخصیت دوری گزین
اختلال شخصیت دوری گزین ممکن است با سایر اختلالات هم آیند شود از جمله اختلالاتی که معمولا همراه با اختلال شخصیت دوری گزین دیده می شود می توان به موارد زیر اشاره داشت:
-هراس یا فوبیای اجتماعی که طی آن فرد در موقعیت ها اجتماعی به شدت دچار ترس و اضطراب می شود.
-اختلال شخصیت مرزی که این افراد در حوزه ها فردی خود مانند عواطف و تفکراتشان دچار مشکل میشوند.
-اختلال شخصیت وابسته که در آن افراد در تصمیم گیری ها خود به شدت به دیگران وابسته اند.
-علاوه بر اختلالات نام برده شده، فرد دوری گزین ممکن است دچار اضطراب و علائم افسردگی نیز باشد.
درمان اختلال شخصیت دوری گزین
تشخیص و درمان اختلال شخصیت دوری گزین بر عهده روانشناس و یا روانپزشک می باشد. اگر چه اختلالات شخصیت، درمان قطعی و بهبودی کامل ندارند اما با کمک درمان می توان تا حدودی آن را کنترل کرد به گونه ای که فرد بتواند زندگی خود را ادامه دهد.
درمان اصلی این اختلال از طریق گفتگو درمانی و روان درمانی است و در صورت نیاز و با توجه به اختلالات هم آیند آن، ممکن است دارو درمانی هم مورد استفاده قرار بگیرد.
روان درمانی در صورتی می تواند به عنوان گزینه درمانی مطرح شود که درمانگر در قدم اول بتواند اعتماد بیمار را جلب کند و همچنین در برابر ترسهایی که فرد از طرد شدن و مسخره شدن دارند، موضع پذیرا داشته باشد و با آغوش باز به حمایت از آنها بپردازد. در نهایت بیمار را تشویق کند که از لاک خود بیرون آید و تصوری که از تحقیر شدن خود دارد را از بین ببرد.
گروه درمانی یکی از روش های درمانی موثر برای درمان اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی می باشد. که طی آن بیماران می فهمند که حساسیت بیش از اندازه او، چه تاثیراتی بر خود و اطرافیان دارد.
جرأت آموزی هم یکی از اشکال رفتاردرمانی است که به فرد می آموزد که نیازهای خود را بیان کند و از آنها خجالت نکشد و اعتماد به نفس خود را ارتقا دهد.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی و درمان آن می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت با شماره 9099075228 تماس بگیرید.
خدمات مرکز مشاوره تلفنی خانواده هنر زندگی
مرکز مشاوره روانشناسی تلفنی خانواده هنر زندگی با بهره مندی از کادر مجرب خدمات خود در زمینه مشاوره تلفنی خانواده با موضوعاتی شامل مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی دختر و پسر، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوستی‌های پیش از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره همسریابی مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زندگی مشترک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره جنسی،مشاوره اختلالات جنسی، مشاوره خود ارضایی در مردان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره زناشویی، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره دوران بارداری، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره ترک اعتیاد، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره یادگیری کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره بازی کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره تربیت کودک، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره نوجوان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره افسردگی، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره جوان، مشاوره تلفنی خانواده با موضوع مشاوره خانواده تلفنی، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره طلاق، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره خیانت، مشاوره خانواده تلفنی با موضوع مشاوره کنترل استرس و مشاوره کاهش اضطراب و .... ارائه می دهد. تبادل نظر هنر زندگی را حتما ببینید.